9 Aralık Uygur Soykırımı Günü

 

Uygur Türklerinin yaşadığı soykırımı dünyaya duyurmak için 9 Aralık tarihi, Uygur Soykırımı Günü olarak kabul edildi. Bağımsız Uygur Mahkemesi, Çin'in soykırım işlediğine dair güçlü deliller bulmuş ve 9 Aralık'ı Uygur Soykırım Günü ilan etmişti.

Doğu Türkistan'da yaşayan, Uygur, Kazak, Özbek ve diğer Türk topluluklarına mensup Müslüman Türklerin bağımsız devletleri Rusya ve Çin'in işbirliği ile iki kez yıkılmış ve Batı Türkistan'ı zulüm, kan ve gözyaşı ile elinde tutan Rusya tarafından Çin'e sunulmuştu. İkinci Dünya Savaşında Rusya ve Çin'in mihver devletlere karşı Batı dünyası ile birlikte olması sebebiyle Rusya ve Çin'in Türkistan'daki zulmü görmezden gelinmişti.

Bu ortamda Doğu Türkistan'ın yer altı ve yer üstü kaynaklarını yutan Çin, zaman zaman Doğu Türkistan'daki Türk varlığını yok etmek için asimilasyon ve soykırımı araç olarak kullanmaktadır.

9 Aralık, Uygur Türklerinin yaşadığı soykırımı dünyaya duyurmak için önemli bir gün. Uygurlar, işgal altındaki Türk yurdu Doğu Türkistan'da son yıllarda kapsamlı bir baskı, zorla çalıştırma ve kültürel soykırıma maruz kalıyor. Çin hükûmetinin bölgedeki Uygur Türklerine yönelik gerçekleştirdiği baskılar, insanlık dışı uygulamalar ve sistematik soykırım, dünya genelinde yoğun tepkiler alıyor.

Bağımsız Uygur Mahkemesi, Eylül 2021 yılında başlattığı incelemeler neticesinde Çin'in Doğu Türkistan'da soykırım işlediğine dair güçlü delillere dayanarak aylarca süren soruşturmanın ardından 9 Aralık'ı Uygur Soykırımı Günü ilan etmişti. Mahkeminin başında ise ünlü yargıç ve savaş suçlarıyla suçlanan eski Sırp devlet başkanı Slobodan Miloşeviç’in yargılanması konusunda oynadığı etkin rolle tanınan Prof. Sir Geoffrey Nice oldu. Geoffrey Nice, geçmiş tecrübelerine dayanarak yürüttüğü soruştumalara ilişkin yaptığı açıklamasında, Çin'in kasten ve sistematik bir şekilde Uygur Türklerinin nüfusunu azaltma politikası uyguladığını, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping de dahil üst düzey bürokratların, Doğu Türkistan bölgesindeki Uygur Türklerine karşı uygulanan suçlarda "birinci derecede sorumluluğu" olduğunu bildirmişti.

9 Aralık, bu vahşeti dünya gündemine taşımak ve Çin’in uyguladığı insan hakları ihlâllerine karşı tepkisini artırmak amacıyla soykırım günü olarak kabul edildi. Ancak, uluslararası toplumun tepkisi, bu noktada dünyadaki Uygur diasporaları tarafından yeterli görülmüyor. Çin’in uygulamaları çoğu zaman göz ardı ediliyor. Birçok ülke, ekonomik ve diplomatik ilişkiler nedeniyle susmayı tercih ediyor.

Uygurların yaşadığı acı, dünya üzerinde bir halkın kimliğini, kültürünü ve yaşama hakkını yok etme süreci olarak tarihe geçti.