TÜRKSOY Genel Sekreteri Sultan Rayev, Özbekistan’ın kadim şehri Buhara’da bu yıl ilki düzenlenen Buhara Uluslararası Sanat Bienali’ne (Bukhara Biennial) katıldı. Tarihî mekânlarda konumlanan sergi alanlarını, zanaat atölyelerini ve performans etkinliklerini yerinde inceleyen Genel Sekreter Raev’e, organizasyon yetkilileri eşlik ederek bienalin kapsamı ve hedefleri hakkında bilgi verdiler.
“Kırık Kalpler İçin Tarifler” (Recipes for Broken Hearts) temasıyla ilk kez 5 Eylül–20 Kasım 2025 tarihleri arasında düzenlenen Buhara Bienali, restore edilmiş medreseleri, kervansarayları ve hanlarıyla açık hava sergi mekânına dönüşen Buhara’da, geçmişle günümüzü buluşturan yeni bir kültür platformu olarak öne çıkıyor. Çağdaş sanat, zanaat, gastronomi, mimari ve performans gibi disiplinleri aynı çatı altında toplayan bienal, izleyicilere tarihî dokunun içinde yaşayan bir sanat deneyimi sunuyor.
Ziyaretleri sırasında yerel ustalarla çağdaş sanatçıların ortak üretimlerini inceleyen Genel Sekreter Raev, geleneksel zanaatların modern yorumlarla buluştuğu eserlerden duyduğu memnuniyeti ifade etti. Mimari enstalasyonlar, şiir dinletileri ve mutfak performansları gibi birbirinden renkli etkinlikleri de takip eden Raev, bienalle ilgili değerlendirmesinde şu sözlere yer verdi:
“Özbekistan Cumhurbaşkanı Sayın Şevket Mirziyayev himayelerinde hayata geçirilen Buhara Bienali, yalnızca bir sanat organizasyonu değil; aynı zamanda tarihî bir kentin yeniden canlandığı, yerel kültürle evrensel sanatın buluştuğu çok katmanlı bir kültürel harekettir. Bu tür girişimler, Türk Dünyası şehirlerinin uluslararası kültür-sanat arenasındaki görünürlüğünü artırmaktadır.”
Bienal kapsamında; Hoca Kelan Külliyesi, Ark Kalesi ve Mir Arab Medresesi gibi Buhara’nın tarihî yapılarında düzenlenen sergiler, yerli ve yabancı ziyaretçilerden büyük ilgi gördü. Sergi mekânlarında aynı anda teşhir edilen çağdaş sanat eserleri, geleneksel el sanatları ve gastronomi performansları, katılımcılara hem tarihî bir atmosfer hem de güncel sanatı bir arada deneyimleme fırsatı sundu.
UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Buhara, düzenlenen bu bienal ile birlikte bölgenin kültür ve sanat merkezlerinden biri haline geliyor. TÜRKSOY Genel Sekreteri Sultan Raev, İpek Yolu mirası ile çağdaş sanat anlayışını birleştiren bu önemli organizasyonun, Türk Dünyası’ndaki benzer projeler için ilham vereceğini belirterek, TÜRKSOY’un bu tür kültür-sanat girişimlerini desteklemeye devam edeceğini vurguladı.
ÜRKSOY Genel Sekreteri Sultan Raev, Özbekistan’ın kadim şehri Buhara’yı ziyareti esnasında, Türk ve İslam dünyasının büyük mutasavvıflarından Şah-ı Nakşibend Muhammed Bahâeddîn el-Buhârî Hazretleri’nin türbesini de ziyaret etti.
Ziyaret sırasında Genel Sekreter Raev’e, Hacı Abdulğafur Rezzâk Buhârî, Hacı Bahâeddîn Nakşibend Camii Baş İmam-Hatibi ve Mir-i Arab Medresesi Müderrisi tarafından türbe ve külliyenin tarihi, mimari özellikleri ve manevi değeri hakkında detaylı bilgi aktarıldı.
Ziyaret münasebetiyle Kur’an-ı Kerim tilaveti gerçekleştirildi; akabinde yapılan duada Türk Dünyası’nın birlik ve beraberliği, kardeşliği ile huzuru için temennilerde bulunuldu.
Genel Sekreter Raev, burada yaptığı açıklamada, Nakşibendîlik geleneğinin Türk-İslam coğrafyasındaki köklü manevi etkisine işaret ederek, “Bu mukaddes merkezler, ortak tarihimizin ve kültürel kimliğimizin yaşayan miraslarıdır” ifadelerini kullandı.
Şah-ı Nakşibend Hazretleri Türbesi’ni de barındıran Bahâüddîn Nakşibend Külliyesi, UNESCO tarafından Dünya Mirası olarak tescillenmiştir. Söz konusu külliyenin yer aldığı alan, 2008 yılında UNESCO Geçici Listesi’ne alınmış; 2023 yılında ise “İpek Yolları: Zerafşan–Karakum Koridoru” seri adaylığı kapsamında kalıcı Dünya Mirası Listesi’ne dahil edilmiştir.
UNESCO, Bahâüddîn Nakşibend Külliyesi’ni “Orta Asya İslam mimarisinin zarafetini ve tasavvuf geleneğinin manevi sürekliliğini yansıtan evrensel bir değer” olarak nitelendirmiştir.
