Kırgızistan Yüksek Meclisi Askar Akayev'e Eski Cumhurbaşkanı Haklarını İade Etmedi

Kırgız Yüksek Meclisi (Cogorku Keneş) toplantısında milletvekilleri Askar Akayev'in eski cumhurbaşkanının statüsünün iade edilmesi talebini reddetti. 

85 milletvekilinden 71'i talebi reddetti, ikisi olumlu oy kullandı. Ancak daha sonra yanıldıklarını söyleyerek onlar da parlamentonun kararını desteklediler. Yüksek Meclis Başkanı Nurlanbek Şakiyev, Akayev'in talebini reddettikleri için milletvekillerine teşekkür etti.

Kırgızistan'ın bağımsızlık yıllarında ülkede iyiden çok kötünün olduğunu , bunun sorumlusunun ilk cumhurbaşkanı olan Askar Akayev olduğunu kaydetti. Şakiyev, Ahsi olaylarından da bahsetti: 

"17 Mart 2002'de Kırgız topraklarının bir kısmının Çin'e devredilmesine karşı çıkan yerel halkın gösterisine ateş açıldı.

"Ahsi ilçesinde seçilmiş bir milletvekili olarak hemşerilerimizin bu konudaki kararımızı büyük bir ilgi ve endişeyle beklediğini belirtmek isterim. Bunun ne kadar doğru olduğunu tarih gösterecek, halk da değerlendirmesini yapacaktır ve ben kararın doğru olduğuna inanıyorum.  

Askar Akayev 80 yaşına girdi. Emeklilik, güvenlik ve diğer şeylerin umurunda olduğunu sanmıyorum. Halen korumasız olarak özgürce yürüyor. Askar Akayev'in hükümdarlığı döneminde birçok eksiklik vardı. Farklı ilgi alanları da vardı. Ancak aynı zamanda ülkenin bağımsızlığını kazandığı yıllarda olumlu yönleri de vardı. Bunu da belirtmek gerekir" dedi.

Askar Akayev, Kırgızistan'ı bağımsızlığının ilk yıllarından 2005'e kadar yönetti. Mart 2005'te kitlesel protestolar hükümet değişikliğine yol açtı. O dönemde Akayev ve ailesi Kırgızistan'dan Moskova'ya kaçtı. Başkan daha sonra istifa etti.

• Askar Akayev, 1992 yılında Cameco ile genel anlaşma yapmak, suça ortaklık etmek, görevi kötüye kullanmak veya resmi yetkiyi kötüye kullanmakla suçlanmıştı. 2003 yılında Kumtor projesinin yeniden düzenlenmesiyle ilgili olarak açılan ceza davası çerçevesinde "Kumtor" altın madeni zimmete para geçirmekle suçlandı.

• 2010 yılında Nisan Devrimi'nin ardından Akayev, Kırgızistan'ın eski cumhurbaşkanı statüsünden mahrum bırakıldı.

2021 yılında Kumtor davasına ilişkin soruşturma kapsamında Milli Güvenlik Devlet Komitesi tarafından sorgulanmak üzere iki kez Kırgızistan'a geldi. Bundan sonra Moskova'ya döndü. Devlet Ulusal Güvenlik Komitesi'nin bilgilerine göre Akayev, suçu işlediğini tamamen kabul etti ve soruşturmada aktif olarak işbirliği yaptı. Hakkındaki ceza davası zamanaşımı sebebiyle ertelendi.