Hipersonik füzeler Mach 5'ten (1.715 m/s) daha yüksek hızlarda hareket eder. Balistik füzeler gibi bu tanıma uyan birçok silah olmasına rağmen, 'hipersonik' etiketi öncelikle uçuş sırasında manevra yapabilen hipersonik silahları ifade etmek için kullanılır. Bunlar iki ana kategoriye ayrılır. Hipersonik kayma araçları (HGV'ler), standart balistik füze savaş başlıklarına çok benzer şekilde bir taşıyıcı füzenin tepesinde fırlatılır; füzeden ayrıldıktan sonra, görevin geri kalanında güçsüz bir kayma moduna geçerler. Hipersonik seyir füzeleri (HCM'ler), scramjet motorlarının kullanımıyla elde edilen çok daha yüksek hızlarda olsa da, geleneksel seyir füzeleriyle hemen hemen aynı şekilde çalışır.
Hız ve manevra kabiliyetinin birleşiminin, hipersonik silahlara hava ve füze savunma sistemlerinden kaçma yeteneği sağladığı genel olarak varsayılır.
4 Mayıs 2023'te Ukrayna silahlı kuvvetleri, bir PATRIOT hava ve füze savunma sistemini kullanarak bir Rus Kh-47M2 Kinzhal füzesini düşürdü. Ancak, bu müdahalenin önemi tartışmaya açıktı. Rusya, Kinzhal'i hızına göre hipersonik bir silah olarak sınıflandırırken, birçok analist onu genellikle 'gerçek' bir hipersonik silahtan ziyade aerobalistik bir füze olarak sınıflandırıyor. Kh-47M2, 9M723 Iskander yerden fırlatılan balistik füzesinin havadan fırlatılan bir türevidir. Mach 10'luk bir hıza ulaştığı bildirilirken, silahın fırlatıldıktan sonra manevra yapma kapasitesi nispeten sınırlıdır ve öncelikle bir müdahale vektörünün hesaplanmasına izin veren balistik bir uçuş yolu korur.
Kinzhal'ın böylece diskalifiye edilmesiyle, şu ana kadar savaşta kullanılan bilinen tek 'gerçek' hipersonik silah Rusya'nın 3M22 Zircon HCM'sidir. Kyiv Adli Tıp Uzmanlığı Bilimsel Araştırma Enstitüsü'ne göre, enkazdan elde edilen deliller şun gösteriyor: Zircon 7 Şubat 2024'te Kiev'e düzenlenen bir saldırıda kullanıldı. Silahın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin tarafından 29 Şubat 2024'te yapılan bir duyuruda kullanıldığı doğrulandı. Silahın daha sonra Ukrayna'ya düzenlenen çeşitli saldırılarda kullanıldığı bildirildi, ancak şu ana kadar Rusya'nın en az kullanılan mühimmatlarından biri olmaya devam ediyor.
Karadan fırlatılan HWS'nin devam eden tek ABD geliştirme programı ABD Ordusu tarafından yürütülmektedir. Uzun Menzilli Hipersonik Silah (LRHW) olarak adlandırılır, ayrıca Dark Eagle olarak da bilinir. Ordu bütçe belgelerinde tanımlandığı gibi, LRHW görev profili, erişim engelleme/alan engelleme (A2/AD) yeteneklerini yenmek, düşmanın uzun menzilli ateşlerini bastırmak ve diğer yüksek getirili, zaman açısından kritik hedeflerle çatışmaktır.
Geliştirme ve test programı, Orta Menzilli Geleneksel Hızlı Saldırı (IR-CPS) olarak adlandırılan gemi ve denizaltı tabanlı bir varyantı edinen ABD Donanması ile birlikte yürütülüyor. Her iki silah da HGV'lerdir ve her ikisi de savaş başlığı, güdüm sistemi, kablolama ve termal kalkanı içeren Dynetics Inc. tarafından geliştirilen Ortak Hipersonik Glide Gövdesi'ni (C-HGB) kullanır. C-HGB, her iki hizmet tarafından kullanılacak olan All Up Round (AUR) dikey fırlatma sistemini oluşturmak için 87,6 cm çapında, iki aşamalı bir güçlendirici roketle eşleştirilecektir. Her hizmet kendi fırlatma sistemini ve destek ekipmanını geliştirmiştir. Lockheed Martin, kara tabanlı varyant için sistem entegratörü olarak görev yapmaktadır. Dark Eagle, mobil taşıyıcı-dikici fırlatıcılara (TEL'ler) monte edilmiş fırlatma kanisterlerinde konuşlandırılacaktır. Her TEL, dört TEL'e ek olarak mobil batarya operasyon merkezi ve bir batarya oluşturan destek araçları ile iki AUR taşıyacaktır. LRHW'nin menzilinin 2.775 km'yi aştığı tahmin ediliyor.
Avrupa'da Fransa da karadan fırlatılan bir HGV geliştiriyor. Véhicule Manœuvrant Expérimental (VMaX) programı Ocak 2019'da dönemin Savunma Bakanı Florence Parly tarafından duyuruldu. O zamanlar bakan, Fransa'nın bu yolu izlemesi için tetikleyici olarak Çin, Rusya ve Amerika Birleşik Devletleri'nin hipersonik geliştirme programlarını açıkça belirtti. Parly, "Birçok ülke bu tür silahlar tedarik ediyor ve biz bir tane geliştirmek için gereken tüm becerilere sahibiz: bekleyemezdik," dedi. "Fransa'nın da üyesi olduğu Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin beş daimi üyesinden üçü, kendi programlarıyla halihazırda bu silahlanma yarışına girdi," diye vurguladı.
Japonya, 2026 yılında adaların savunması için ilk yerden fırlatılan 'Yüksek Hızlı Süzülen Roket' (HVGP) konuşlandırmayı planlıyor. HGV, 2018'den beri Mitsubishi Heavy Industries'in (MHI) ana yüklenici olarak hareket ettiği bir geliştirme aşamasındaydı. Savunma Bakanlığı, 6 Nisan 2023'te MHI'ye, teslimatların 2026-2027 için planlandığı HGV'nin Blok 1 varyantının seri üretimi için bir tedarik sözleşmesi verdi. Blok 1'in hipersonik yerine yüksek süpersonik hızlarda uçması bekleniyor ve menzilinin 500 km ila 900 km civarında olduğu tahmin ediliyor. Japonya Satınalma, Teknoloji ve Lojistik Ajansı (ATLA) tarafından 4 Temmuz 2024'te yayınlanan bir videodaki bilgisayar destekli görüntülere dayanarak, Blok 1 varyantının bir ağır vasıtadan ziyade bir tür atmosferik manevra yeniden giriş aracı (MaRV) olarak tanımlanabilecek bir araç olduğu anlaşılıyor.
Japonya, ilk hipersonik silah testini 23 Mart 2024'te Kaliforniya'daki bir fırlatma sahasından gerçekleştirmişti.
Güney Kore Savunma Geliştirme Ajansı (ADD), Hanwha ile işbirliği içinde 2018'de Hycore hipersonik seyir füzesi programını başlattı. Füzeyle ilgili birçok bilgi gizli kalırken, Hycore'un iki aşamalı katı yakıtlı roket güçlendirici ve Mach 6'yı aşabileceği tahmin edilen bir scramjet motoru içeren yerden fırlatılan bir sistem olarak tasarlandığı bilinmektedir.
Hindistan (Rusya ile işbirliği içinde) daha önce belirtilen Mach 8 uçuş hızına ulaşma hedefi ile Brahmos II seyir füzesi çalışmalarına devam ediyor ancak bazı kaynaklar hızın daha düşük bir seviyede kalmış olabileceğini belirtiyor. Silahın testlerinin 2020'de başlaması gerekiyordu ancak ertelendi. Yeni Delhi karadan, denizden ve havadan fırlatılan varyantları geliştirmeyi arzu ediyor.
İngiltere ve Avustralya, hema Fransa hem de Amerika Birleşik Devletleri ile işbirliği içinde denizden ve havadan fırlatılan hipersonik sistemleri üzerine çalışmalar yapıyor.
Teknoloji giderek daha geniş çevrelerde gelişiyor ve yakında savaş alanlarında daha yaygın bir hale gelecek gibi görünüyor.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder