ABD Dışişleri Bakanlığının 26 Ocak’ta Kongreye gönderdiği resmi bildirimin ardından başlayan 15 günlük inceleme ve itiraz sürecinde sadece Kentucky Senatörü Rand Paul’ün Senatoya sunduğu itiraz gündeme geldi. Paul’ün sunduğu tasarı Senato Dış İlişkiler Komitesine havale edilirken, burada tasarıya ilişkin herhangi bir işlem yapılmadı.
Böylece ABD yönetiminin resmi bildiriminin ardından Kongredeki 15 günlük süre dün gece ABD saatiyle sona erdi ve ABD Silah İhracat Kontrol Yasası (AECA) uyarınca satışa ilişkin sürecin ilgili kurumlar arasında başlamasının önünde engel kalmadı.
Söz konusu süre, AECA yasasına göre, NATO üyesi ülkeler için 15 gün, NATO üyesi olmayan ülkeler içinse 30 gün olarak belirtiliyor.
Kongre sürecinin tamamlanmasıyla birlikte Türkiye’nin ‘acil harekat ihtiyaçları kapsamında’ Eylül 2021 talep ettiği F-16 Blok 70 savaş uçaklarının satışı için herhangi bir siyasi engel kalmadı. Bundan sonraki süreçte Milli Savunma Bakanlığı, ABD Savunma Bakanlığı ve yüklenici firma Lockheed Martin ile çeşitli görüşmeler gerçekleştirecek.
Bu görüşmelerin sonucunda ise Türkiye’nin tedarik edeceği F-16 paketinin kapsamı, tutarı ve teslimat programı belli olacak. FMS bildirimleri, genelde en kapsamlı plan üzerinden yapılıyor. Gerçekleşen tedarikler, çoğu zaman FMS bildirimlerindeki tutardan daha düşük bir bütçeye ve kapsama sahip oluyor.
Öte yandan Türkiye, satış kapsamında ‘off-set’ talebinde de bulundu. Bu görüşmeler kapsamında off-set talebinin nasıl karşılanacağı da belirlenecek. Off-set kapsamında ABD’nin, Türk savunma sanayii şirketlerine belirli oranda iş payı vermesi gerekiyor. Bu iş payı, F-16 Blok 70 üretiminde Türk firmalarına da görev verilmesiyle veyahut farklı bir projede yine Türk savunma sanayii şirketlerinin devreye alınmasıyla dağıtılabilir.
Türkiye için yapılan bildirim, yaklaşık olarak 23 milyar dolar tutarında bir bütçeyle 40 adet F-16 Blok 70 savaş uçağı, 79 adet F-16 Blok 70 modernizasyon kiti ve beraberindeki birçok teçhizatın satışını kapsıyor. 40 adet F-16 Blok 70’ten 32 adedi tek, 8 adedi ise çift kişilik konfigürasyonda olacak.
Uçakların yanında ise; 48 F-110 Turbofan Motoru, 149 AN/APG-83 AESA SABR Radarı, 168 Entegre Viper Elektronik Harp Suiti, 858 LAU-129 Güdümlü Füze Lançeri, 44 M61 Vulcan Topu, 16 AN/AAQ-33 Sniper Gelişmiş Hedefleme Podu, 952 AMRAAM AIM-120C-8 Hava Hava Füzesi, 96 AMRAAM Güdüm Bölümü, 864 GBU-39/B Minyatür Bomba, 96 AGM-88B HARM Anti-Radyasyon Füzesi, 96 AGM-88E Gelişmiş Anti-Radyasyon Füzesi (AARGM); 401 AIM-9X Block II Sidewinder Hava Hava Füzesi ve ek birçok sistem tedarik edilecek.
Türkiye’ye yönelik ilk F-16 Blok 70 savaş uçağı teslimatının, üretim hattındaki yoğunluktan ötürü 3-4 yıl sonra gerçekleştirilmesi bekleniyor. Ancak mevcut Türk F-16’larından 79 adedinin modernizasyon kitleriyle F-16 Blok 70 konfigürasyonuna yükseltilmesi işlemi, 1-2 yıllık zaman zarfı içerisinde gerçekleşebilir. Bu modernizasyon işlemlerinin Türk savunma sanayii ve Hava Kuvvetleri Komutanlığı bünyesinde yapılmasının, süreci oldukça hızlandıracağı üzerinde duruluyor.
F-16 BLOCK 70'LERİN ÖZELLİKLERİ
Dünya genelinde birçok ülkenin kullandığı F16 savaş uçakları uzun yıllardır hava savunmada en önemli unsurlardan biri olarak kabul ediliyor. Saldırı, eğitim ve taarruz gibi farklı amaçlarla kullanılabilen bu uçaklar çeşitli eklemeler ve güncelleştirmeler ile modernize edilebiliyor. Bu uçağın en son modellerinden biri ise Block 70 olarak biliniyor.
1960'ların sonunda başlatılan LWF (lightweight fighter yani düşük ağırlıklı savaş uçağı projesi) projesi kapsamında General Dynamics firmasının ürettiği ve LWF projesini kazanan uçaktır. Bugün dünyada 29 ülkenin hava kuvvetleri F-16 savaş uçağının değişik modellerini kullanmaktadır. F-16 it dalaşı için sayısız yenileştirmeye girmiş, daha iyi bir görüş için kanopi su damlası şeklinde yapılmış, yüksek G kuvvetiyle yapılan dönüşlerde pilota kolaylık sağlaması için kontrol kolu sağa alınmış ve pilota etki eden G kuvvetini azaltmak için pilot koltuğu arkaya doğru eğik yapılmıştır. Silahları gövde içindeki M61 Vulcan top ve on bir yükleme noktasına takılabilen çeşitli füzelerden oluşmaktadır. Ayrıca 9G'ye dayanabilen ilk avcı uçağıdır. İtiş-ağırlık oranı 1'den yüksek olmamak koşuluyla güçlü tırmanabilmekte ve gerektiğinde dik olarak da hızlanabilmektedir.
F-16'ların kullanım ömrünü 2060'lı yıllara kadar çıkartılması amacıyla yapılmıştır.
Pilotun yüksek G'de bayılmasıyla oluşabilecek kazaları önleyen GCAS sistemi takılmıştır.
Bazı parçalarında kullanılan kompozit parçalar sayesinde, parçaların geçmiş F-16'lara göre %50 uzatılmış. Bu değiştirilen kompozit parçalar için 12000 saatlik servis ömrü öngörülmektedir.
F-16 Fighting Falcon, çok amaçlı bir savaş uçağıdır ve Block 70, bu uçağın en gelişmiş versiyonlarından biridir. F-16 Block 70'in öne çıkan özellikleri şunlardır:
- Gelişmiş Aviyonik Sistemler: Block 70, Northrop Grumman tarafından üretilen APG-83 Scalable Agile Beam Radar (SABR) AESA radarı ile donatılmıştır. Bu radar, gelişmiş hedef takibi ve tanımlaması, elektronik harp yetenekleri ve genişletilmiş durumsal farkındalık sağlar.
- Modern Kokpit: Gelişmiş kokpit düzeni, pilotlara daha iyi bir durumsal farkındalık ve operasyonel verimlilik sağlar. Yeni aviyonikler, otomatik yer çarpışma önleme sistemi ve dijital bir gösterge paneli içerir.
- Geliştirilmiş Motor: Genellikle General Electric F110-GE-129 motoru ile donatılmıştır. Bu motor, uçağa yüksek itiş gücü ve geliştirilmiş performans sağlar.
- Gelişmiş Elektronik Harp Yetenekleri: Geliştirilmiş elektronik harp sistemleri, uçağın düşman radarlarına, füzelerine ve diğer tehditlere karşı daha etkili bir şekilde savunma yapmasını sağlar.
- Daha İyi Dayanıklılık ve Bakım Kolaylığı: Yapısal iyileştirmeler ve yeni teknolojiler, uçağın dayanıklılığını artırırken bakım sürelerini azaltır ve operasyonel maliyetleri düşürür.
- Çok Amaçlı Kullanım: Hava-hava ve hava-yere görevleri için uygun olan F-16 Block 70, çeşitli silah sistemleri ile donatılabilir ve geniş bir görev yelpazesinde etkili olabilir.
F-16 Fighting Falcon Block 70 modelinin maksimum hızı, Mach 2'ye kadar çıkabilir, bu da yaklaşık olarak 2,414 kilometre/saat (1,500 mil/saat) hıza tekabül eder. Bu hız, F-16'nın çeşitli modelleri arasında oldukça benzerdir ve Block 70'in de bu hız aralığında performans göstermesi beklenir. Ancak, gerçek hız çeşitli faktörlere bağlı olarak değişebilir, örneğin yüklenen silahların ağırlığı, hava şartları ve uçuş profili gibi.
TÜRKİYE'DE F-16 ÜRETİMİ
Öncel I Projesi kapsamında 1987-1995 tarihleri arasında Türk Hava Kuvvetleri için Blok 30 ve Blok 40 konfigürasyonunda 152 adet F-16 C/D imal ederek teslim etmiştir. Toplam 160 uçağı kapsayan projenin ilk sekiz uçağı Fort Worth-ABD’de üretilerek Hava Kuvvetleri Komutanlığı'na doğrudan teslim edilmiştir.
TUSAŞ, bu proje çerçevesinde, arka gövde, orta gövde ve kanatlar dahil olmak üzere, uçak gövdesinin %70’ini imal etmiştir.
Türk, A.B.D. ve Mısır Hükümetleri arasında imzalanan anlaşma uyarınca, 1993-1995 yılları arasında Mısır Hava Kuvvetleri için 46 adet F-16 uçağı üretmiştir.
Ürdün Kraliyet Hava Kuvvetleri (RJAF) arasındaki, 17 adet Blok 15 F-16 uçağının “Falcon-up”, “Falcon Star” ve “Mid Life Upgrade” (MLU) tadilatına yönelik sözleşme kapsamında, 12 F-16 uçağının Türk Havacılık ve Uzay Sanayii tesislerinde modernize edilerek teslim edilmesi ve RJAF tarafından modernize edilecek son 5 uçak için teknik destek sağlanmasından oluşan program başarı ile tamamlanmıştır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder